Zakres podmiotowy odpowiedzialności cywilnej za błędy medyczne (lekarskie)
Odpowiedzialność cywilna co do błędów medycznych ma przede wszystkim funkcje kompensacyjną polegająca na wyrównaniu uszczerbku doznanego przez poszkodowanego.
W przypadku szkód medycznych odpowiedzialność za naprawienie szkody może spoczywać na różnych podmiotach.
Niewątpliwie jednak każdorazowo dla właściwego określenia podmiotu odpowiedzialnego za zaistniałą szkodę medyczną niezbędne jest gruntowne zbadanie danego przypadku.
Podstawy odpowiedzialności lekarza i jednostki leczniczej
Podstawy odpowiedzialności lekarza, czy też jednostki leczniczej (przykładowo szpitala) uzależnione są od stosunku prawnego nawiązanego z poszkodowanym pacjentem oraz sposobu wykonywania zawodu przez lekarza w ujęciu wykonywanej praktyki.
W uproszczeniu można powiedzieć, że:
- Jeżeli lekarz wykonuje zawód samodzielnie w ramach prywatnej praktyki i zawiera z pacjentem umowę cywilną, będzie samodzielnie ponosił odpowiedzialność za zawinioną szkodę wyrządzoną pacjentowi.
- Jeżeli lekarz wykonuje zawód w ramach prywatnej praktyki, ale na podstawie umowy. NFZ, również ponosić będzie odpowiedzialność za własne zawinione działania.
- Jeżeli lekarz jest zatrudniony w podmiocie udzielającym świadczenia zdrowotne wówczas nie łączy go żadna umowa z pacjentem. Lekarz leczy wtedy na podstawie umowy o pracę z zakładem leczniczym i nie ponosi odpowiedzialności za szkodę wyrządzaną pacjentowi. Odpowiedzialność tą ponosi szpital.
- Jeżeli lekarz wykonuje zawód w zakładzie leczniczym na podstawie umowy cywilnoprawnej (tzw. kontrakt), jego odpowiedzialność za zawinione wyrządzenie szkody jest solidarna z zakładem leczniczym, który zawarł z nim w/w umowę (kontrakt).
Odpowiedzialność cywilna zakładu leczniczego
Nie możemy pominąć, iż nie rzadko mamy do czynienia z odpowiedzialnością cywilną zakładu leczniczego, która występuje albo solidarnie z odpowiedzialnością lekarza, o czym mowa w pkt 4 powyżej i jest to wina związana z winą innego podmiotu, jak choćby lekarza, albo jest to wina własna – organizacyjna zakładu polegająca na wadliwej organizacji zakładu leczniczego i niewłaściwym funkcjonowaniu, przejawiającym się w szczególności, brakiem wykwalifikowanego personelu, używaniu wadliwego sprzętu, brakiem zapewnienia pacjentom bezpieczeństwa, czy związana jest z nieuzasadnioną odmową przyjęcia pacjenta do szpitala lub zwłoką z udzieleniem pomocy oraz zamianie wyników badań lub nieprawidłowego przechowywania produktów leczniczych.
Wspomnieć można, iż zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 29.04.2019 r. (Dz. U. z 2019 r., poz. 866) w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu wykonującego działalność leczniczą, obowiązek ubezpieczenia spoczywa na podmiotach wykonujących działalność leczniczą, takich jak: podmiot leczniczy, lekarz oraz pielęgniarka i fizjoterapeuta.
W przypadku powstania szkody z winy ubezpieczonego, o którym mowa powyżej, ubezpieczyciel ponosi zgodnie z zasadą akcesoryjności odpowiedzialność w zakresie odpowiedzialności sprawcy, ale tylko w granicach ochrony ubezpieczeniowej.
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w sprawach medycznych, sprawach błędów lekarskich, skontaktuj się z nami.
Chętnie udzielimy odpowiedzi na wszelkie pytania:
e-mail: t.staskiewicz@sj-legal.pl
tel. +48 606 300 713
Radca Prawny Tomasz Staśkiewicz
Partner w Kancelarii Staśkiewicz Janczarek Adwokaci i Radcowie Prawni