Kilka słów na temat majątku
Udzielenie porad prawnych dotyczących podziału majątku wymaga w pierwszej kolejności zdefiniowania samego pojęcia „majątku” czy też wspólności majątkowej.
Jako osoba, która nie pozostaje w związku małżeńskim, dysponujesz swoim majątkiem osobistym. W jego skład wchodzą wszelkie dobra materialne, które zostały przez Ciebie kupione, odziedziczone czy nabyte w inny sposób. Do puli tej zalicza się ponadto przyznane prawa – na przykład autorskie, a także nagrody, przedmioty osobiste codziennego użytku, a nawet przyznane odszkodowania. Innymi słowy majątek osobisty tworzy wszystko, co masz w swoim posiadaniu przed wstąpieniem w związek małżeński.
W momencie jego zawarcia, na mocy obowiązujących w Polsce przepisów dochodzi do powstania majątku wspólnego. W jego ramach mieszczą się dobra, które zostały nabyte przez jednego lub oboje współmałżonków w trakcie pożycia małżeńskiego. Do ustawowej wspólności majątkowej należą także:
- wynagrodzenie przysługujące każdemu z małżonków w ramach prowadzonej aktywności zawodowej,
- dochody pochodzące z majątku wspólnego – należy brać tu pod uwagę wszelkiego typu opłaty za wynajem nieruchomości (także, jeśli jej własność jest przypisana do majątku osobistego jednego z małżonków),
- środki zgromadzone na funduszach emerytalnych,
- składki złożone na subkoncie prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Wyjątek stanowią dobra odziedziczone w spadku – nawet po powstaniu wspólności majątkowej pozostają one częścią majątku osobistego, chyba, że spadkodawca zaznaczy, że majątek ma przypaść każdemu ze współmałżonków.
Czy wspólność majątkowa zawsze powstaje w chwili zawarcia małżeństwa?
W przypadku wstępowania w związek małżeński ustawowo powstaje wspólność majątkowa, która dotyczy każdego z małżonków i w ramach jej trwania nie można dokonać podziału majątku. Możliwe jest jednak sporządzenie i podpisanie małżeńskiej umowy majątkowej, którą potocznie nazywa się intercyzą. Wiele osób uważa, że można dokonać tego tylko przed ślubem, a sama umowa ma za zadanie przede wszystkim chronić majątek jednej ze stron (zwykle wskazuje się osobę lepiej sytuowaną). Intercyza przedślubna nie jest jednak jedyną możliwą opcją.
Nic nie stoi na przeszkodzie, by umowę majątkową podpisać także w trakcie trwania związku małżeńskiego. Takie działanie ma wiele zalet – najistotniejszą jest zachowanie niezależności finansowej każdego małżonka w przypadku ewentualnej egzekucji komorniczej. Na taką intercyzę decydują się zatem często osoby, które prowadzą własną działalność gospodarczą i za pomocą umowy chcą ochronić majątek.
Najczęściej umowa wprowadzana po ślubie związana jest z uznaniem pełnej rozdzielności majątkowej. To oznacza, że w przypadku możliwego rozwodu lub separacji podział majątku nie będzie już konieczny – przeprowadzono go w momencie sporządzenia umowy.
Uwaga, umowa majątkowa małżeńska powinna być zawarta przed notariuszem. Rozdzielność majątkową w trakcie małżeństwa można ponadto przeprowadzić w ramach postępowania sądowego.
